Сомона бо шарофати таблиғот фаъол аст

Қонуни ягонагӣ ва муборизаи баҳамзидҳо

Тазодҳо гуфта, тарафҳоеро меноманд, ки самти ҷараёни ба ҳамдигар муқобил доранд. Таъсири мутақобилаи ҳамин тарафҳо зиддият ё муборизаи баҳамзидҳоро ташкил медиҳад. Зиддият аз тафовут...

Қонуни баҳамгузарии тағйироти миқдорӣ ва сифатӣ

Дар қонуни мазкур, ки механизми инкишофро маълум месозад, дар раванди инкишоф алоқаманд будани тағироти миқдорӣ ва сифатӣ тасдиқ карда мешавад. Тағйироти сифатӣ ин пайдоиши объект, предмет,...

Қонуни инкори инкор

Конуни инкори инкор Пайдоиш ва устуворшавии нав ҳамеша бо инкор шудани кӯҳна алоқаманд аст. Дар раванди инкишоф зоҳир шудани ин қонуниятро Гегел «қонуни инкор» номида...

Диалектикаи ҳастӣ: принсипи инкишоф

Яке аз муҳимтарин комёбии афкори фалсафии давраи қадим ин кашфи диалектика буд. Дар ибтидо файласуфони юнонӣ бо калимаи «диалектика» санъати баҳсу мунозира, муколамаро ифода...

Инкишоф ва моделҳои он

Дар олам типу намудҳои гуногуни тағйирёбӣ ҷой доранд. Дар сатҳи умумӣ онҳоро ба тағйиротҳои сифатӣ ва миқдорӣ ҷудо кардан мумкин аст. Чуноне, ки қайд...

Ҳаракат ҳамчун хосияти муҳими ҳастӣ

Масъалаи тафсири ҳаракат: назари метафизикӣ ва диалектикӣ Масъалаи ҳаракат (моҳияти он, донисташавии он, таносуби ҳаракат ва оромӣ ва ғ.) ҳамеша дар фалсафа нозукии худро дошт...

Моделҳои ягонагии олам

Муҳокимаҳои инсон дар бораи моҳияти оламу принсипҳои сохтори он, аз ҷумла принсипи ягонагии олам на танҳо мавзӯи илму фалсафаи рушдёфта буд, алҳол он дар...

Гуногунии зинаҳои сохторӣ ва шаклҳои ҳастӣ

Назариёти низомӣ ва тадқиқотҳои муосири синергетикӣ ба мо имкон медиҳанд, ки олам ҳамчун низоми махсус маърифат карда шавад. Яъне мо метавонем дар он зинаҳо...

Ташкили сохтории ҳастӣ. Муносибати ҷузъ ва том: присипи низомият

Ҳастии чизҳо, ки аз рӯи сохтору таркибашон содда ва мураккаб буда метавонанд, махлут будани онҳо ба зинаҳои олитари ташкилаҳои гуногуни табиӣ ва фарҳангӣ –...

Чиз, хосият, робита

Мафҳуми «чиз» дар фарҳанги инсонӣ хеле барвақт, дар замоне, ки инсон худаш ва шуурашро аз воқеияти атроф ба ҷудою фарқ кардан оғоз намуд, пайдо...

Муайянсозии асосҳои ҳастӣ

Дар қатори аниқ сохтани мафҳуми ҷавҳар, ки мазмунаш бо муайян кардани асоси ҳастӣ – материя ё идеалиёт – вобаста мебошад, ҳамчунин қишри дуюми масъалаҳои...

Мафҳуми ҷавҳар ва усулҳои асосии фаҳмиши ҷавҳарии ҳастӣ

Инсон ҳамеша дар бораи масъалаҳои чӣ будани олам, абадӣ ё даргузар будани он, дигаргуншавӣ ё якҳолатии он ва ғ. меандешад. Агар олам дар инкишофёбӣ...

Мақолаҳои охир

Мақолаҳои тасодуфӣ

Мавзӯҳои дарсии тасодуфӣ