Даври хурди гардиши хун
Ҳангоми ба даҳлези рости дил дохил шудани хуни камоксиген меъдачаи рости дил кашиш хӯрда, хунро ба раги шарёни ба шушраванда тела медиҳад.
Шарён ба 2 шоха тақсим шуда, ҳам ба шуши рост ва ҳам ба шуши чап меравад. Дар шуш шарёнҳо ба рагчаҳои шарён ва мӯйрагҳо табдил меёбанд ва ҳубобчаҳои ҳаво шушро печонида мегиранд. Вақте ки аз мӯйрагҳои шуш хун ҷорӣ мешавад, ба он оксиген дохил мегардад. Дар баробари ин, гази карбонат, ки шуш аз он пур шудааст, аз хун ба ҳавои шуш мегузарад, яъне дар мӯйрагҳои шуш хуни варидӣ ба хуни шарёнӣ табдил меёбад.
Баъд хун дар мӯйрагҳо ҷамъ мешавад. Онҳо бо ҳамдигар як шуда, чор раги вариди шушро ташкил мекунанд, ки ба даҳлези чапи дил дохил мешаванд. Ҳамин тавр, гардиши хурди хун аз меъдачаи рости дил сар шуда, то ба шуш рафта, баъд дар даҳлези чапи дил ба охир мерасад.
Даври калони гардиши хун
Ҳангоми кашиш хӯрдан меъдачаи чапи дил хунро ба воситаи шоҳраг ба шарёни калонтарини бадан мефиристад. Аз он рагҳои шарён ҷудо шуда, тамоми узвҳо, аз ҷумла дилро бо хун таъмин менамоянд. Дар ҳар як узв рагҳои шарён ба шохаҳо ҷудо шуда, ба шабакаи зичи рагчаҳои шарён ва мӯйрагҳо табдил меёбанд.
Тавассути мӯйрагҳои даври калони гардиши хун ба тамоми бофтаҳои бадан оксиген ва моддаҳои ғизоӣ дохил шуда, аз ҳуҷайраҳо ба мӯйрагҳои гази карбонат мегузарад. Дар айни ҳол хуни рагҳои шарёнӣ ба хуни варидӣ табдил меёбад. Мӯйрагҳо аввал ба рагҳои варидии хурд ва сипас ба рагҳои варидии нисбатан калон пайваст мешаванд. Аз онҳо тамоми хун дар ду раги вариди холии калон ҷамъ мегардад.
Рагҳои вариди холии боло аз сару гардан ва дастҳо, рагҳои вариди поён бошанд, аз ҳамаи узвҳои боқимондаи бадан хунро ба дил мебаранд. Ҳар ду раги вариди холӣ ба даҳлези рости дил дохил мешаванд. Ҳамин тавр, гардиши калони хун аз меъдачаи чапи дил сар шуда, тамоми сатҳи баданро бо хун таъмин менамояд ва сипас дар даҳлези рости дил ба охир мерасад. Вақти ҳаракати хун дар организм чунин аст: хун бо даври калон дар 20-30 сония ва бо даври хурд дар 4-6 сония ҳаракат мекунад.
Мавзӯи пурра >>
